Πολύπαθη αγορά, από τις πρώτες που χτυπήθηκαν κατά την έναρξη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης το μακρινό 2009 και ακόμα δε μπορεί να ανακάμψει.
Οι τράπεζες για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα έκλεισαν τη δίοδο της ρευστότητας και από το σημείο που χρηματοδοτούσαν το 100% (ή ακόμα και το 120%) της αξίας του ακινήτου, έφτασαν στο σημείο μηδέν. Έφτασαν στο σημείο να μη χρηματοδοτούν καθόλου ή να ζητούν τουλάχιστον το 40% – 50% της αξίας του ακινήτου ως ιδία συμμετοχή.
Οι πολίτες από την άλλη πλευρά δεν έμπαιναν καν στον κόπο να σκεφτούν τη χρηματοδότηση για αγορά ή κατασκευή ακινήτου είτε γιατί έβλεπαν την απαξίωση της ακίνητης περιουσίας και την υπερφορολόγηση που επέβαλε το «αγαπητό» ελληνικό κράτος, είτε γιατί ήξεραν ότι δεν θα είχε κανένα νόημα η προσπάθειά τους, είτε γιατί ο φόβος της επόμενης μέρας του οδηγούσε στο να κρατήσουν την όποια ρευστότητα μπορεί να είχαν κάποιοι από το να την επενδύσουν σε μια τέτοια κίνηση.
Οι κατασκευαστές και οι επαγγελματίες πέριξ της οικοδομής οδηγήθηκαν σε ακραίες καταστάσεις, με πολλούς να οδηγούνται στο λουκέτο.
Και ενώ είχαν «ξεχαστεί» πλήρως οι έννοιες «αγορά στέγης», «στεγαστικό δάνειο», «χρηματοδότηση στεγαστικού δανείου», ήρθαν οι πρώτες μέρες του 2021 να μας τις θυμίσουν ξανά.
Βλέπουμε κόσμο (έστω και λίγους) να μας ζητούν ραντεβού για ενημέρωση και κάποιοι να μπαίνουν στα τραπεζικά καταστήματα και να ρωτούν διερευνητικά για στεγαστικά δάνεια.
Ενημερωνόμαστε από τις τράπεζες ότι ξαφνικά έχουν «στόχους» για στεγαστικά δάνεια.
Διαβάζουμε καμπάνιες για σταθερά επιτόκια (3%-3,5%) χορηγήσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του δανείου. Από την εμπειρία μας αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες βλέπουν τάση μείωση των επιτοκίων, άρα πραγματική θέληση και ταυτόχρονα αχτίδα φωτός για πιστωτική επέκταση (τουλάχιστον στην στεγαστική αγορά) μετά από 10 και πλέον έτη.
Ενημερωνόμαστε για ποσοστό ιδίας συμμετοχής 25% περίπου (ανάλογα την τράπεζα), όπως δηλαδή ήταν και τα χρόνια πριν την περίοδο της δανειακής «παράνοιας» και σίγουρα πολύ καλύτερα από το απόλυτο «μηδέν» της τελευταίας δεκαετίας.
Μήπως ήρθε η ώρα της ισορροπίας και ανάκαμψης για τη στεγαστική αγορά; Τα πρόσφατα δείγματα αυτό δείχνουν. Οι τράπεζες από κάπου πρέπει να ξεκινήσουν ώστε να θυμίσουν πάλι… «τράπεζες» και ίσως η αγορά ακινήτων να είναι η αρχή, όπως έγινε και στο παρελθόν.
Μιχάλης Χατζηαντωνίου
Οικονομολόγος
Γενικός Διευθυντής PRESTIGE GROUP